Ang diabetes mellitus, o mas kilala bilang diabetes, ay isang kronikong kondisyon ng metabolismo na nauugnay sa mataas na antas ng asukal sa dugo o glucose. Narito ang mga pangunahing sintomas ng diabetes.
Pamamayat
Isa sa mga pangunahing sintomas ng diabetes ay ang hindi kontroladong pagkawala ng timbang. Ito ay dahil sa pagkukulang ng insulin o hindi epektibong paggamit nito ng katawan. Ang katawan ay hindi nakakakuha ng sapat na enerhiya mula sa glucose sa dugo, kaya’t nagiging sanhi ito ng pagkawala ng timbang.
Labis na Pag-uhaw at Pangangailangan sa Pag-ihi
Ang labis na pag-uhaw (polydipsia) at pangangailangan sa pag-ihi (polyuria) ay pangunahing sintomas ng diabetes. Ang mataas na antas ng glucose sa dugo ay nagdudulot ng labis na pag-uhaw at pag-ihi sa kabila ng pag-inom ng tubig.
Pamamaga ng Mata
Maaaring mangyari ang pamamaga ng mga mata, partikular na ang malalapit sa retina, na maaaring magdulot ng blurred vision.
Pangangati ng Balat
Ang mga taong may diabetes ay may tendensiyang magkaruon ng pangangati sa balat, partikular sa mga bahagi ng katawan tulad ng kamay, paa, at balakang.
Madalas na Pagkakaroon ng Impeksyon
Ang mataas na antas ng glucose sa dugo ay maaaring magdulot ng paglambot ng immune system, na nagiging sanhi ng madalas na pagkakaroon ng impeksyon, tulad ng balat, urinary tract, o oral infections.
Madalas na Pagkakaroon ng Gutom
Ang katawan ay hindi nakakakuha ng sapat na enerhiya mula sa glucose, kaya’t maaaring magdulot ito ng pakiramdam ng gutom, kahit na matapos kumain na.
Madaling Kapaguran
Ang diabetes ay maaaring magdulot ng madaling pagod o kapaguran. Ito ay dahil sa kakulangan sa enerhiya mula sa glucose.
Mabagal na Paghilom
Ang mga sugat o pasa ay maaaring magtagal nang mas matagal na nakakaraan bago maghilom o magpagaling dahil sa hindi magandang kontrol ng asukal sa dugo.
Nababaliw na Ulo
Ang mga tao na may diabetes ay maaring magkaroon ng mga sintomas ng diabetikong neuropatiya, kabilang ang pinsala sa nerbiyo sa utak, na maaaring magdulot ng mga problema sa pag-iisip o pagkilos.
Madalas na Pagkakaroon ng Gutom
Ang katawan ay hindi nakakakuha ng sapat na enerhiya mula sa glucose, kaya’t maaaring magdulot ito ng pakiramdam ng gutom, kahit na matapos kumain na.
Mahalaga ang maagang pagkilala sa mga sintomas ng diabetes at konsultahin ang isang doktor para sa tamang pag-diagnose at paggamot. Ang hindi maagap na paggamot ng diabetes ay maaaring magdulot ng iba’t ibang mga komplikasyon tulad ng puso, mata, at nerbiyo (nervous system)
FAQS- Mga lunas at gamot para sa may diabetes
Ang lunas para sa diabetes ay kinabibilangan ng mga medikal na pamamaraan, pangunahing mga gamot, at pagbabago sa buhay na may layunin na mapanatili ang normal na antas ng asukal sa dugo. Narito ang mga karaniwang lunas para sa diabetes:
Pagbabago sa Estilo ng Buhay
Isa sa pinakamahalagang bahagi ng paggamot para sa diabetes ay ang pagbabago sa estilo ng buhay. Ito ay kinabibilangan ng pagkain na may mataas na fiber, pag-iwas sa sobrang asukal at carbohydrates, regular na ehersisyo, at pag-momonitor ng antas ng asukal sa dugo.
Oral Medications
Sa mga kaso ng diabetes type 2, maaaring iniinom ang mga oral na gamot para sa pag-kontrol ng antas ng asukal sa dugo. Ito ay kinabibilangan ng mga gamot na metformin, sulfonylureas, at iba pa.
Insulin Therapy
Sa mga kaso ng diabetes type 1 at ilang mga kaso ng diabetes type 2, kinakailangan ang insulin therapy. Ito ay in-iihawig sa pamamagitan ng insulin injection o insulin pump para mapanatili ang normal na antas ng asukal sa dugo.
Paggamit ng Glucose Monitoring Device
Ang mga glucose monitoring device, tulad ng glucometer, ay ginagamit upang bantayan ang antas ng asukal sa dugo. Ito ay ginagamit upang malaman kung gaano kalakas ang paggamot na kinakailangan.
Bayer Contour Plus Blood Glucose Monitoring Device
Pag-iwas sa Komplikasyon
Ang mga taong may diabetes ay maaring magkaruon ng iba’t ibang komplikasyon tulad ng puso, mata, nerbiyo, at bato. Ang tamang pangangalaga sa mga organong ito at regular na pag-checkup ay bahagi ng paggamot.
Nutritional Counseling
Ang mga taong may diabetes ay maaaring mag-consult sa isang registered dietitian o nutritionist upang matutunan ang tamang pagkain at pag-organisa ng kanilang mga meal plan.
Medikal na Pagsusuri
Ang mga regular na pagsusuri ng dugo, urine, at iba pang medikal na pagsusuri ay ginagawa upang malaman ang estado ng diabetes at kung ang paggamot ay epektibo.
Mahalaga ang pagtutok sa diabetes management at regular na pakikipag-ugnayan sa isang doktor o endocrinologist upang mapanatili ang normal na kalusugan. Ang pangangalaga sa kalusugan, pagbabawas sa stress, at regular na pag-iisip sa tamang pamamaraan ng pamumuhay ay mga hakbang na mahalaga upang mapanatili ang normal na antas ng asukal sa dugo at maiwasan ang komplikasyon ng diabetes.
FAQS – Nakakahawa ba ang Diabetes?
Hindi, ang diabetes ay hindi nakakahawa. Ang diabetes ay isang kondisyon ng kalusugan na dulot ng mga isyu sa metabolismo ng asukal sa dugo, kabilang ang kakulangan sa insulin (diabetes type 1) o hindi epektibong paggamit ng insulin (diabetes type 2). Ito ay isang kondisyon na nagiging sanhi ng mataas na antas ng asukal sa dugo, ngunit hindi ito naipapasa sa pamamagitan ng physical contact o respiratory droplets tulad ng mga nakakahawang sakit tulad ng sipon o tuberculosis.
Sa kabila nito, ang mga miyembro ng pamilya ng isang tao na may diabetes ay maaaring may mas mataas na panganib na magkaruon din ng kondisyon na ito dahil sa mga genetic na pactor at mga pangunahing lifestyle habits na kanilang pinagsasaluhan. Ang mga miyembro ng pamilya ng may diabetes ay kadalasang inirerekomendahan na magkaruon ng regular na pagsusuri ng asukal sa dugo upang maagapan ang kondisyon kung kinakailangan.
Sa pangkalahatan, ang diabetes ay isang kondisyon na maaaring kontrolin at pamahalaan sa pamamagitan ng tamang pamumuhay, diyeta, ehersisyo, at sa ilalim ng pangangalaga ng isang doktor o endocrinologist. Mahalaga ang edukasyon at pagsusuri sa kalusugan upang mapanatili ang normal na antas ng asukal sa dugo at maiwasan ang komplikasyon ng diabetes.
