Maraming uri ng sexually transmitted diseases (STDs) o sexually transmitted infections (STIs) na maaaring maipasa sa pamamagitan ng sexual contact. Narito ang ilan sa mga karaniwang STDs.
Gonorrhea (Tulo)
Isang bacterial infection na maaaring magdulot ng impeksyon sa genital area, throat, o rectum.
Chlamydia
Isa pang bacterial infection na kadalasang walang sintomas, subalit maaaring magdulot ng komplikasyon sa reproductive system kung hindi naaagapan.
Syphilis
Isang bakteryal na STD na maaaring dumaan sa mga yugto at magdulot ng malubhang karamdaman kung hindi nagagamot.
Herpes
Isang viral STD na may dalawang uri: herpes simplex virus type 1 (HSV-1) at herpes simplex virus type 2 (HSV-2). Nagdudulot ito ng pabalik-balik na ubo at pantal.
Human Papillomavirus (HPV)
Ang HPV ay may iba’t ibang mga uri, at ang ilan sa mga ito ay nagdudulot ng genital warts o nagiging sanhi ng mga kanser tulad ng cervical cancer.
HIV (Human Immunodeficiency Virus)
Ang HIV ay isang virus na humihina ng immune system ng katawan, at ito ang sanhi ng AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome).
Hepatitis B at C
Ang mga uri ng hepatitis na ito ay maaaring ipasa sa pamamagitan ng sexual contact at maaaring magdulot ng mga problema sa atay.
Trichomoniasis
Isang impeksyong sanhi ng protozoa na maaaring magdulot ng pangangati, pamumula, at discharge sa genital area.
Mga Pediculosis
Ito ay mga kuto o lice na maaaring maipasa sa pamamagitan ng sexual contact.
Scabies
Isang impeksyong sanhi ng mites na maaaring maipasa sa pamamagitan ng sexual contact.
Mahalaga ang maagang pagsusuri at pagsusuri para sa mga STDs, lalo na kung may mga sintomas o kung mayroong nangyaring sexual contact na nagdulot ng pangangamba na na-expose sa STD. Ang pagsusuri at tamang gamutan ay mahalaga upang maiwasan ang komplikasyon at mapanatili ang kalusugan. Maingat na pag-iwas, tulad ng paggamit ng condom, ay isang mahalagang paraan upang maiwasan ang pagkalat ng STDs.
Nagagamot ba ang lahat ng Sexually Transmitted Diseases or STI?
Hindi lahat ng sexually transmitted diseases (STDs) o sexually transmitted infections (STIs) ay nagagamot nang buo, ngunit marami sa mga ito ay maaring kontrolin o ma-manage. Ang pagiging epektibo ng gamutan at prognosis para sa bawat STD ay nag-iiba depende sa uri ng STD, pagkakataon ng diagnosis, at pagsunod ng pasyente sa gamutan. Narito ang ilang mga halimbawa:
Gonorrhea at Chlamydia – Karamihan sa mga kaso ng gonorrhea at chlamydia ay maaaring nagagamot nang buo sa pamamagitan ng tamang antibiotic na gamutan. Ang maagang pag-alam at paggamot ay mahalaga upang maiwasan ang mga komplikasyon.
Syphilis – Ang syphilis ay maaaring nagagamot nang buo gamit ang tamang antibiotic na gamutan, lalo na kung nahuli ito sa mga unang yugto. Subalit, kapag hindi agad naaagapan, maaaring magdulot ito ng malubhang karamdaman.
HIV – Wala pang gamot na nagagamot nang buo para sa HIV, ngunit ang antiretroviral therapy (ART) ay maaring kontrolin ang pag-unlad ng virus at mapanatili ang kalusugan ng pasyente. Ang ART ay nagpapabagal sa pag-usbong ng HIV at nagpapababa ng viral load sa katawan.
Hepatitis B at C – Ang gamutan para sa hepatitis B ay maaring mapanatili ang viral load sa katawan, ngunit hindi ito lubusang nagagamot. Ang hepatitis C ay may mga makabago at epektibong gamot na maaaring nagagamot nang buo, at ang ilan sa mga ito ay nagbibigay ng mataas na tsansa ng tagumpay sa paggamot.
Herpes – Wala pang gamot na nagagamot nang buo para sa herpes, ngunit maaring ma-manage ang mga sintomas gamit ang antiviral medications. Ang mga pag-atake ay maaring maging pabalik-balik.
Human Papillomavirus (HPV) – Ang mga sintomas ng HPV, tulad ng genital warts, ay maaring ma-manage, ngunit ang virus mismo ay hindi kailanman nalilinis mula sa katawan. Ang bakuna para sa ilang uri ng HPV ay makakatulong sa pangunahing pag-iwas.
Trichomoniasis – Nagagamot ang trichomoniasis gamit ang antibiotic na gamutan.
Mga Kuto (Lice) at Scabies – Ang mga kuto at scabies ay maaring nagagamot gamit ang mga pampatay-kuto at pampatay-scabies na produkto.
Mahalaga ang agarang pagsusuri, tamang gamutan, at pagsunod sa mga direktiba ng doktor upang mapanatili ang kalusugan at maiwasan ang pagkalat ng STDs. Maingat na pag-iwas, tulad ng paggamit ng condom, ay isang mahalagang paraan upang maiwasan ang pagkalat ng mga STD.
Paano makaiwas sa pagkakaroon ng Sexually Transmitted Diseases?
May mga hakbang na maaari mong gawin upang mapanatili ang iyong kalusugan at maiwasan ang pagkakaroon ng sexually transmitted diseases (STDs):
1.Paggamit ng Condom – Ang paggamit ng latex o polyurethane condoms sa bawat pagtatalik ay isa sa pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang pagkalat ng STDs. Huwag kalimutan na tamang gamitin ang condom at alagaan ito habang ginagamit.
2. Maging Tapat sa Isa’t Isa – Kung ikaw at ang iyong partner ay parehong tapat sa isa’t isa, ito ay magbibigay ng mas mataas na proteksyon laban sa STDs. Magkaruon ng maayos na komunikasyon tungkol sa inyong kasaysayan sa sexual na aktibidad at kalusugan.
3. Regular na Pagsusuri – Ang regular na pagsusuri sa iyong kalusugan ng reproductive at sexual, kasama ang mga papsmear at STD tests, ay mahalaga para sa pag-iwas at agaran paggamot ng mga STDs.
4. Bakuna – May mga bakuna na makakatulong sa pangunahing pag-iwas sa ilang uri ng STDs. Halimbawa, ang bakuna para sa Human Papillomavirus (HPV) ay maaaring makatulong sa pag-iwas sa cervical cancer at genital warts.
5. Limitahan ang Iyong Partners – Ang pag-limita sa bilang ng iyong sexual partners ay maaaring makabawas sa iyong panganib na ma-expose sa STDs. Ang mga partners na may parehong STD-free history ay mas mababa ang panganib.
6. Iwasan ang Pangangalakal– Ang pangangalakal o paggamit ng mga shared na kagamitan tulad ng mga karayom o kutsilyo sa mga lugar tulad ng mga tattoo shop o barbershop ay maaaring magdulot ng panganib sa pagkalat ng STDs. Siguruhing ang mga kagamitang ito ay malinis o gamitin ang iyong sariling kagamitan.
7. Pagsusuri at Gamot – Kung ikaw ay may kaalamang may STD ang iyong partner o ikaw ay may sintomas ng STD, magpa-konsulta agad sa doktor para sa tamang diagnosis at gamutan. Huwag i-aksaya ang oras at huwag mag-eksperimento sa mga hindi proven na natural na remedyo.
Ang pag-iingat at edukasyon ay mga pangunahing hakbang sa pag-iwas sa STDs. Mahalaga ring tandaan na hindi lahat ng STD ay may sintomas, kaya’t ang regular na pagsusuri at pagsusuri sa kalusugan ay mahalaga.
