Ang tulo o gonorrhea ay isang uri ng seksuwal na sakit na dulot ng bakteriyang Neisseria gonorrhoeae. Ito ay maaaring maipasa mula sa isang taong may tulo sa pamamagitan ng vaginal, anal, o oral na pagtatalik na walang proteksyon, o sa pamamagitan ng paggamit ng mga kagamitan na nahawahan ng bacteria ng tulo. Narito ang ilang mga mahahalagang kaalaman tungkol sa tulo.
Sintomas
Ang mga sintomas ng tulo ay maaaring mag-iba-iba sa mga lalaki at babae. Sa mga lalaki, maaaring magdulot ito ng pamumula, pamamaga, at masakit na pakiramdam sa utin, kasama ng pus o nana na paglabas mula sa utin. Sa mga babae, maaaring magkaroon ng masakit na pakiramdam sa puson, pangangati o pamamaga ng genital area, at paglabas ng abnormal na vaginal discharge.
Komplikasyon
Kung hindi ito naagapan at naayos nang maaga, ang tulo ay maaaring magdulot ng malubhang mga komplikasyon. Sa mga lalaki, ito ay maaaring kumalat sa iba’t ibang bahagi ng katawan, tulad ng mga kasu-kasuan o joints. Sa mga babae, maaaring magdulot ito ng pelvic inflammatory disease (PID), na maaaring magdulot ng infertility o kahirapan sa pagbubuntis.
Paggamot
Ang tulo ay maaaring gamutin ng antibiotic na reseta ng doktor. Importante na sundan ang buong kurso ng antibiotic upang matiyak na ang lahat ng bacteria ay natanggal. Ang mga sexual na kasosyo ng isang taong may tulo ay kailangang sumailalim sa pagsusuri at, kung kinakailangan, ay gamutin din.
Prebensyon
Ang pangunahing paraan upang maiwasan ang tulo ay ang paggamit ng proteksyon, tulad ng condom, sa bawat pakikipagtalik. Ang regular na pagsusuri sa kalusugan at pagsusuri para sa mga sexually transmitted infection (STI) ay mahalaga din sa pag-iwas sa tulo.
Kapag ikaw ay may mga sintomas ng tulo o ikaw ay nangangamba na na-expose sa sakit na ito, mahalaga na magpakonsulta sa doktor para sa tamang diagnosis at paggamot. Ang tulo ay maaaring magdulot ng mga malalang komplikasyon kung hindi ito maagap na nagagamot.
Gamot sa tulo na walang reseta, pwede ba ito?
Hindi inirerekomenda na gamutin ang tulo o gonorrhea nang walang reseta mula sa doktor. Ang tamang antibiotic na panggamot para sa tulo ay dapat na inireseta ng doktor pagkatapos ng pagsusuri at tamang diagnosis. Ang self-medication o paggamit ng antibiotic nang walang reseta ay maaring magdulot ng mga problemang pangkalusugan, tulad ng pag-antibiotic resistance.
Kung ikaw ay may mga sintomas na nagpapahiwatig ng tulo o nangangamba ka na ikaw ay na-expose sa bacteria ng tulo, mahalaga na magpakonsulta ka sa doktor. Ang doktor ang makakapagbigay ng tamang diagnosis at gamutan. Ang antibiotic na itinuturing na epektibo sa paggamot ng tulo ay maaaring magbago sa paglipas ng panahon at maaaring maging resistente na sa ilang uri ng bakteriya.
Huwag kang mag-attempt na gamutin ang tulo nang walang reseta mula sa doktor. Ito ay isang seryosong sakit na kailangan ng tamang pangangalaga at tamang antibiotic na reseta ng isang propesyonal ng kalusugan. Ang pagtangkang mag-self-medicate ay maaring magdulot ng mas matinding mga problema sa kalusugan at maaring hindi magamot nang maayos ang kondisyon mo.
Ano Karaniwang ni-rereseta ng doktor sa tulo?
Ang karaniwang gamot na inirereseta ng doktor para sa paggamot ng tulo o gonorrhea ay ang mga antibiotics. Narito ang ilang halimbawa ng mga antibiotic na maaaring inirereseta ng doktor:
Ceftriaxone
Ito ay isa sa pangunahing antibiotic na ginagamit sa paggamot ng tulo. Karaniwang inirereseta ito nang sabay-sabay sa ibang antibiotic upang masiguro ang epektibong paggamot.
Azithromycin
Karaniwang iniinom ito sa pamamagitan ng bibig o iinumin, at karaniwang inirereseta kasama ng ceftriaxone.
Doxycycline
Ito ay isa pang antibiotic na maaaring gamitin para sa paggamot ng tulo, lalo na sa mga indibidwal na hindi maaaring mag-take ng ceftriaxone.
Conclusion
Ang doktor ang magtatakda ng tamang antibiotic at dosis depende sa kalagayan ng pasyente, ang lokasyon ng impeksyon, at ang pagkaka-resista ng mga bacteria sa antibiotic. Mahalaga na sundan ang lahat ng iniresetang antibiotic at tapusin ang buong kurso ng gamutan, kahit na mawala na ang mga sintomas, upang matiyak na naalis ang bacteria.
Sa mga kasong may mga komplikasyon o hindi gumagaling ang tulo sa unang antibiotic na inireseta, maaaring kinakailangan ng ibang uri ng antibiotic o mas mahabang kurso ng paggamot. Kaya’t mahalaga na mag-consult ka sa doktor para sa tamang diagnosis at paggamot ng tulo.
