Bakit madalas magka trangkaso kapag tag ulan?

Spread the love

Ang trangkaso o influenza ay isang uri ng sakit na dulot ng influenza virus na karaniwang umaatake sa panahon ng tag-ulan. Bagama’t maaari itong maranasan sa anumang bahagi ng taon, napapansin ng maraming Pilipino na mas laganap ito kapag maulan, malamig ang panahon, o pabago-bago ang klima. Hindi ito isang simpleng coincidence lamang; maraming biological, environmental, at behavioral factors ang nagtutulungan kung bakit tumataas ang kaso ng trangkaso sa panahong ito.

1. Malamig at Basang Klima

Isa sa mga pangunahing dahilan kung bakit laganap ang trangkaso sa tag-ulan ay ang pagbabago ng temperatura. Sa malamig na panahon, bumababa ang natural na depensa ng katawan laban sa mga virus. Ang ating immune system ay maaaring humina kapag palaging nilalamig o nababasa. Halimbawa, kapag naulanan o naputikan ang paa, maaaring bumaba ang resistensya ng katawan, kaya mas madali tayong kapitan ng virus tulad ng influenza.

Bukod dito, napatunayan sa mga pag-aaral na mas matagal nabubuhay ang influenza virus sa malamig at tuyo (dry) na klima. Sa katunayan, sa mga lugar na may temperate climate (hal. U.S., Japan), tumataas ang influenza cases tuwing winter. Sa Pilipinas naman, ang tag-ulan ang katumbas na panahon kung kailan mas malamig at basa ang paligid, na siyang bumubuo ng ideal environment para sa virus na makalipad at manatiling aktibo sa hangin at mga surface.

2. Pananatili sa Loob ng Bahay o Saradong Lugar

Kapag umuulan o bumabagyo, natural na naiipit ang mga tao sa loob ng bahay, paaralan, o opisina. Sa ganitong sitwasyon, nagiging mas madalas ang close contact ng mga tao sa isa’t isa. Dahil airborne ang influenza virus—naipapasa sa pamamagitan ng pag-ubo, pagbahing, at laway—madali itong kumalat sa mga lugar na masikip at kulob.

Sa mga paaralan at pampublikong sasakyan, halimbawa, mabilis makapanghawa ang isang taong may trangkaso dahil sa poor ventilation. Sa tag-ulan, karamihan ay nagsasara ng bintana at pintuan upang hindi pumasok ang ulan, kaya lalong nagiging sarado ang lugar at hindi nakakaikot ang sariwang hangin. Kapag walang magandang airflow, mas tumataas ang posibilidad na makalanghap ng virus ang mga kasama sa loob ng isang lugar.

3. Mahinang Immune System sa Panahon ng Ulan

Sa tag-ulan, marami rin sa atin ang kulang sa sikat ng araw at Vitamin D, na isa sa mga mahahalagang bitamina para sa malusog na immune system. Ang araw ay natural na source ng Vitamin D, at kapag palaging maulap at kulob, bumababa ang production ng vitamin na ito sa ating katawan. Kapag kulang ang immune system natin, mas madali tayong kapitan ng sakit.

Dagdag pa rito, ang mga pagbaha, maduming tubig, at maruming kapaligiran sa panahon ng ulan ay nagdadala ng iba’t ibang mikrobyo at virus. Kasama na rito ang mga sanhi ng sipon, ubo, trangkaso, at iba pang respiratory infections. Sa ganitong kalagayan, ang katawan ay patuloy na nagtatrabaho upang labanan ang iba’t ibang pathogens, kaya kung minsan ay hindi na nito kayang labanan ang influenza virus.

4. Pagbabago sa Ugali at Kalinisan

Sa panahon ng tag-ulan, madalas din ang pagbago ng routine ng mga tao. Halimbawa, maaaring hindi na makaligo agad o magsuot ng tuyong damit kapag nabasa sa ulan. Ang simpleng bagay na ito ay maaaring magdulot ng pababang resistensya. Ang paggamit ng basa o pawisang damit ay nagiging pabor sa pagdami ng mikrobyo at nagpapahina sa natural na proteksyon ng ating balat at katawan.

Kapag malamig din ang panahon, maraming tao ang tamad maghugas ng kamay o uminom ng sapat na tubig, dalawang mahahalagang bagay sa pagpapanatiling malusog ang katawan. Ang hindi paghuhugas ng kamay ay isa sa mga pangunahing sanhi ng pagkalat ng virus, lalo na kung ito ay galing sa mga maduming surface o kamay ng taong may trangkaso.

5. Kalat ng Virus sa Komunidad at Eskwelahan

Ang pagbabalik-eskwela at pagtaas ng social interaction sa mga bata tuwing tag-ulan ay isa ring salik sa mabilis na pagkalat ng trangkaso. Ayon sa mga pag-aaral, ang mga bata ay mabilis kapitan at tagapasa ng virus, lalo na sa mga lugar tulad ng classroom kung saan nagsasama-sama sila nang matagal.

Kapag may isang estudyanteng may trangkaso, kadalasan ay nahahawa agad ang kanyang mga kaklase, guro, o kapamilya. Sa Pilipinas, karaniwan nang hindi pinapahinga sa bahay ang mga batang may mild symptoms ng ubo at sipon, kaya nagpapatuloy ang chain of infection, na pinalalala pa ng tag-ulan.

Paano Makakaiwas sa Trangkaso sa Tag-Ulan?

Upang maiwasan ang pagkakasakit ng trangkaso sa tag-ulan, mahalaga ang sumusunod:

Panatilihing malinis ang katawan at palaging maghugas ng kamay.
Uminom ng maraming tubig at kumain ng masustansyang pagkain upang palakasin ang immune system.
Iwasang lumusong sa baha o magbabad sa ulan.
Gumamit ng face mask kung may sintomas ng ubo o sipon.
Iwasang pumasok sa paaralan o trabaho kung may trangkaso upang hindi makahawa sa iba.
Magpabakuna laban sa influenza kung ito ay available.

Konklusyon

Ang tag-ulan ay nagdudulot ng maraming pisikal at kapaligirang pagbabago na pabor sa paglaganap ng trangkaso sa Pilipinas. Sa pamamagitan ng tamang kaalaman, pag-iingat, at praktis ng malinis na pamumuhay, maiiwasan natin ang pagkakasakit kahit sa panahong madalas magdala ng karamdaman. Ang kalusugan ay responsibilidad ng bawat isa, at sa panahong ito ng tag-ulan, mas higit nating kailangang alagaan ang ating sarili at ang ating kapwa.